Think In Truth
มหากาพย์'กัญชา'มหาภัยหรือยาวิเศษ ชาวโลก(ตอนที่6)โดย : ฅนข่าว2499
ตำรับยาที่ 7ยาแก้ลมขึ้นเบื้องสูง(อยู่ระหว่างการผลิต)
ที่มาของตำรับยา : ตำรายาศิลาจารึกในวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
“๏ สิทธิการิยะ จะกล่าวด้วยตำรายาคือวิเศษสรรพคุณสำเร็จ อันอาจารย์เจ้าในก่อนประมวลไว้ ให้แก้สรรพโรคทั้งปวงต่างๆ สืบกันมาฯ
ในที่นี้จะว่าแต่สรรพคุณวิเศษ คือคณะสรรพยาที่จะแก้ซึ่งโรคสรรพลมทั้งปวงอันกำเริบพัดขึ้นเบื้องบนนั้นโดยนัยดังนี้ฯ
ยาแก้ลมขึ้นสูง เอายาดำ, กัญชา, อุตพิด, ดองดึง สิ่งละ 4 ส่วน กระเทียม 6 ส่วน, ว่านน้ำ, ชะเอมเทศ, โกฐน้ำเต้า, โกฐพุงปลา, มหาหิงคุ์ สิ่งละ 8 ส่วน ว่านเปราะ, ผลผักชี สิ่งละ 12 ส่วน ขิงแห้ง, แก่นแสมทะเล, รากส้มกุ้ง, สะค้าน สิ่งละ 16 ส่วน พริกไทย, เปลือกกันเกรา สิ่งละ 24 ส่วน ทำเป็นจุณบดละลายน้ำผึ้งรวง ให้กินหนัก 1 สลึง แก้ลมขึ้นสูงหายดีนักฯ”
สูตรตำรับยาประกอบด้วย ตัวยา 18 ชนิด รวมน้ำหนัก 198 ส่วน ดังนี้
|
ลำดับ |
ตัวยา |
น้ำหนักยา |
|
1 |
ยาดำ |
4 ส่วน |
|
2 |
กัญชา |
4 ส่วน |
|
3 |
อุตพิด |
4 ส่วน |
|
4 |
ดองดึง |
4 ส่วน |
|
5 |
กระเทียม |
6 ส่วน |
|
6 |
ว่านน้ำ |
8 ส่วน |
|
7 |
ชะเอมเทศ |
8 ส่วน |
|
8 |
โกฐน้ำเต้า |
8 ส่วน |
|
9 |
โกฐพุงปลา |
8 ส่วน |
|
10 |
มหาหิงคุ์ |
8 ส่วน |
|
11 |
ว่านเปราะ |
12 ส่วน |
|
12 |
ผลผักชี |
12 ส่วน |
|
13 |
ขิงแห้ง |
16 ส่วน |
|
14 |
แก่นแสมทะเล |
16 ส่วน |
|
15 |
รากส้มกุ้ง |
16 ส่วน |
|
16 |
สะค้าน |
16 ส่วน |
|
17 |
พริกไทย |
24 ส่วน |
|
18 |
เปลือกกันเกรา |
24 ส่วน |
ข้อบ่งใช้ : แก้ลมขึ้นเบื้องสูง ที่ทำให้มีอาการปวดศีรษะ หน้ามืด มึนงง หูอื้อ ใจสั่น อ่อนเพลีย สวิงสวาย
รูปแบบยา : ยาผง ยาแคปซูล
ขนาดและวิธีใช้ : รับประทานครั้งละ 2 กรัม วันละ 2 ครั้ง เช้าและเย็น ก่อนอาหาร
น้ำกระสายยาที่ใช้ : / น้ำผึ้งรวง /ถ้าหาน้ำกระสายยาไม่ได้ ให้ใช้น้ำสุกแทน
ข้อห้ามใช้ : ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์ หญิงให้นมบุตร ผู้ที่มีไข้ และผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี
ข้อควรระวัง
- ควรระวังการรับประทานร่วมกับยาในกลุ่มสารกันเลือดเป็นลิ่ม (anticoagulant) และยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด (antiplatelets)
- ควรระวังการใช้ร่วมกับยา phenytoin, propranolol, theophylline และ rifampicin เนื่องจากตำรับนี้มีพริกไทยเป็นส่วนประกอบ
- ควรระวังการใช้ในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคแผลเปื่อยเพปติก และโรคกรดไหลย้อน เนื่องจากเป็นตำรับยารสร้อน
ข้อมูลเพิ่มเติม : ลมขึ้นเบื้องสูง เป็นโรคลมที่ทำให้มีอาการปวดศีรษะ ตาแดง หูตาฝ้าฟาง หูอื้อ อ่อนเพลีย สวิงสวาย เป็นต้น / ดองดึงจะต้องฆ่าฤทธิ์ตามกรรมวิธีก่อนนำไปปรุงยา
เอกสารอ้างอิง
- โรงเรียนแพทย์แผนโบราณ. ตำรายาศิลาจารึกในวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) พระนคร, พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้จารึกไว้เมื่อ พ.ศ. 2375 ฉบับสมบูรณ์, 2505. หน้า 429.
- กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกกระทรวงสาธารณสุข. พจนานุกรมศัพท์แพทย์และเภสัชกรรมแผนไทย ฉบับบัณฑิตยสภา พ.ศ. 2559. พิมพ์ครั้งที่ 4. โรงพิมพ์สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. กรุงเทพฯ. 2559. หน้า 466.
ตำรับยาที่ 8ยาไฟอาวุธ
ที่มาของตำรับยา : แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ เล่ม 1 พระยาพิศณุประสาทเวช ร.ศ. 128
“...อันว่าลมที่กลิ้งขึ้นกลิ้งลงแลลั่นอยู่ในท้องที่เปนป้างคลื่นดุจดังลูกฟูกนั้นก็หาย ถ้าไม่หายท่านให้แต่งยาอันชื่อว่าอินทจักร์นั้นให้กินต่อไป ถ้ามิฟังยาอันใดแล้ว ท่านให้แต่งยาอันชื่อว่าไฟอาวุธนั้นให้กินต่อไป
ยาชื่อไฟอาวุธขนานนี้ เอาผลจันทน์ 1 ดอกจันทน์ 1 กระวาน 1 กานพลู 1 โกฐทั้ง 5 เทียนทั้ง 5 ชะเอมเทศ 1 กันชา 1 แก่นแสมทะเล 1 เอาสิ่งละ 1 ส่วน อุตพิด 1 เปลือกสมุลแว้ง 1 ดีปลี 1 ใบพิมเสน 1 เอาสิ่งละ 2 ส่วน รากจิงจ้อ 1 รากส้มกุ้ง 1 รากเปล้าน้อย 1 รากเปล้าใหญ่ 1 รากสะค้าน 1 รากพาชไหน 1 เอาสิ่งละ 3 ส่วน สหัศคุณเทศ 4 ส่วน บุกรอ 9 ส่วน พริกไทย 1 ขิงแห้ง 1 รากเจตมูล 1 เอาสิ่งละ 16 ส่วน รวมยา 32 สิ่งนี้ทำเปนจุณ เอาน้ำมะนาวเปนกระสายบดทำแท่งไว้ กินแก้ทราง 7 จำพวก แก้ตานโจรทั้ง 12 จำพวก แก้หืดน้ำนมทั้ง 7 จำพวก แก้ไอผอมเหลือง แลแก้ไส้พองท้องใหญ่ แก้พุงโรแลลมจุกเสียด แลแก้ป้างแก้ม้ามแก้ดานเสมหะให้ปวดมวนเสียดแทง แก้อุจจาระเปนเสมหะโลหิตระคนกันมักให้ถอยกำลัง มักให้เปนไข้ไม่รู้สึกตัวให้ลงเปนโลหิต แก้ไข้เพื่อเสมหะเพื่อลม”
สูตรตำรับยาประกอบด้วย ตัวยา 32 ชนิด รวมน้ำหนัก 104 ส่วน ดังนี้
|
ลำดับ |
ตัวยา |
น้ำหนักยา |
|
1 |
ผลจันทน์ |
1 ส่วน |
|
2 |
ดอกจันทน์ |
1 ส่วน |
|
3 |
กระวาน |
1 ส่วน |
|
4 |
กานพลู |
1 ส่วน |
|
5 |
โกฐสอ |
1 ส่วน |
|
6 |
โกฐเขมา |
1 ส่วน |
|
7 |
โกฐหัวบัว |
1 ส่วน |
|
8 |
โกฐจุฬาลัมพา |
1 ส่วน |
|
9 |
โกฐเชียง |
1 ส่วน |
|
10 |
เทียนดำ |
1 ส่วน |
|
11 |
เทียนแดง |
1 ส่วน |
|
12 |
เทียนขาว |
1 ส่วน |
|
13 |
เทียนข้าวเปลือก |
1 ส่วน |
|
14 |
เทียนตาตั๊กแตน |
1 ส่วน |
|
15 |
ชะเอมเทศ |
1 ส่วน |
|
16 |
กัญชา |
1 ส่วน |
|
17 |
แก่นแสมทะเล |
1 ส่วน |
|
18 |
อุตพิด |
2 ส่วน |
|
19 |
เปลือกสมุลแว้ง |
2 ส่วน |
|
20 |
ดีปลี |
2 ส่วน |
|
21 |
ใบพิมเสน |
2 ส่วน |
|
22 |
รากจิงจ้อ |
3 ส่วน |
|
23 |
รากส้มกุ้ง |
3 ส่วน |
|
24 |
รากเปล้าน้อย |
3 ส่วน |
|
25 |
รากเปล้าใหญ่ |
3 ส่วน |
|
26 |
รากสะค้าน |
3 ส่วน |
|
27 |
รากพาชไหน |
3 ส่วน |
|
28 |
หัสคุณเทศ |
4 ส่วน |
|
29 |
บุกรอ |
9 ส่วน |
|
30 |
พริกไทย |
16 ส่วน |
|
31 |
ขิงแห้ง |
16 ส่วน |
|
32 |
เจตมูลเพลิงแดง |
16 ส่วน |
ข้อบ่งใช้: ลมจุกเสียด ปวดมวนท้อง
รูปแบบยา: ยาผง แคปซูล
ขนาดและวิธีใช้: รับประทานครั้งละ 2 กรัม วันละ 2 ครั้ง เช้าและเย็น ก่อนอาหาร
น้ำกระสายยาที่ใช้ : น้ำมะนาวถ้าหาน้ำกระสายยาไม่ได้ ให้ใช้น้ำสุกแทน
ข้อห้ามใช้: ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์ หญิงให้นมบุตร ผู้ที่มีไข้ และผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี
ข้อควรระวัง
- ควรระวังการรับประทานร่วมกับยาในกลุ่มสารกันเลือดเป็นลิ่ม (anticoagulant) และยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด (antiplatelets)
- ควรระวังการใช้ร่วมกับยา phenytoin, propranolol, theophylline และ rifampicin เนื่องจากตำรับนี้มีพริกไทยเป็นส่วนประกอบ
- ควรระวังการใช้ในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคแผลเปื่อยเพปติก และโรคกรดไหลย้อน เนื่องจากเป็นตำรับยารสร้อน
ข้อมูลเพิ่มเติม : ดานเสมหะ หมายถึง เสมหะที่คั่งค้างในลำไส้ทำให้ท้องแข็งปวดมวน
เอกสารอ้างอิง : พิศณุประสาทเวช, พระยา. แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ เล่ม 1. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ไทย สพานยศเส; ร.ศ. 128. หน้า 354.
ตำรับยาที่ 9ยาแก้นอนไม่หลับ / ยาแก้ไข้ผอมเหลือง(อยู่ระหว่างการผลิต)
ที่มาของตำรับยา : แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ เล่ม 1 พระยาพิศณุประสาทเวช ร.ศ. 128
“กัญชา แก้ไข้ผอมเหลืองหากำลังมิได้ ให้ตัวสั่นเสียงสั่นเปนด้วยวาโยธาตุกำเริบ แก้นอนมิหลับ เอาตรีกะฏุก 1 จันทน์ทั้ง 2 ใบสะเดา 2 ใบคนทีเขมา 1 พริกล่อนเสมอภาค ใบกันชาเท่ายาทั้งหลายทำผง เอาน้ำมะพร้าว น้ำผึ้ง น้ำส้มซ่า น้ำตาลทราย กระทือสด น้ำเบ็ญจทับทิมต้มละลายยากินหายแล”
สูตรตำรับยาประกอบด้วย ตัวยา 8 ชนิด รวมน้ำหนัก 16 ส่วน ดังนี้
|
ลำดับ |
ตัวยา |
น้ำหนักยา |
|
1 |
ขิงแห้ง |
1 ส่วน |
|
2 |
พริกไทยล่อน |
2 ส่วน |
|
3 |
ดีปลี |
1 ส่วน |
|
4 |
จันทน์แดง |
1 ส่วน |
|
5 |
จันทน์ขาว |
1 ส่วน |
|
6 |
ใบสะเดา |
1 ส่วน |
|
7 |
ใบคนทีเขมา |
1 ส่วน |
|
8 |
ใบกัญชา |
8 ส่วน |
ข้อบ่งใช้ : แก้นอนไม่หลับ แก้ไข้ผอมเหลือง ที่มีอาการตัวสั่น เสียงสั่น อ่อนเพลีย ไม่มีกำลัง
รูปแบบยา: ยาผง แคปซูล
ขนาดและวิธีใช้: รับประทานครั้งละ 2 กรัม วันละ 2 ครั้ง เช้าและเย็น ก่อนอาหาร
น้ำกระสายยาที่ใช้: น้ำมะพร้าว น้ำผึ้งรวง น้ำส้มซ่า น้ำตาลทราย กระทือสด น้ำเบญจทับทิมต้มถ้าหาน้ำกระสายยาไม่ได้ ให้ใช้น้ำสุกแทน
ข้อห้ามใช้
- ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์ หญิงให้นมบุตร และผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี
- ห้ามใช้ร่วมกับยาที่มีฤทธิ์กดระบบประสาทส่วนกลาง เช่น ยานอนหลับ และยาต้านการชัก รวมทั้งแอลกอฮอล์ หรือสิ่งที่มีแอลกอฮอล์ผสมอยู่
ข้อควรระวัง
- ควรระวังการรับประทานร่วมกับยาในกลุ่มสารกันเลือดเป็นลิ่ม (anticoagulant) และยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด (antiplatelets)
- ควรระวังการใช้ร่วมกับยา phenytoin, propranolol, theophylline และ rifampicin เนื่องจากตำรับนี้มีพริกไทยเป็นส่วนประกอบ
- ยานี้อาจทำให้ง่วงซึมได้ ควรหลีกเลี่ยงการขับขี่ยานพาหนะ หรือทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักรกล
ข้อมูลเพิ่มเติม
- ไข้ผอมเหลือง เกิดจากธาตุลมกำเริบส่งผลให้นอนไม่ค่อยหลับ เบื่ออาหาร เมื่อเป็นเรื้อรัง ร่างกายผ่ายผอม ซีด เหลือง อ่อนเพลีย และไม่มีกำลัง ซึ่งอาจเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น โรคริดสีดวง
- ริดสีดวง เป็นโรคกลุ่มหนึ่ง เกิดได้กับอวัยวะต่างๆ ของร่างกาย เช่น ตา จมูก ลำไส้ ทวารหนัก ตำราการแพทย์แผนไทยว่า มี 18 ชนิด แต่ละชนิดมีอาการและชื่อเรียกแตกต่างกันไป บางชนิดอาจมีติ่งหรือก้อนเนื้อเกิดขึ้นที่อวัยวะนั้น เช่น ริดสีดวงตา ริดสีดวงทวารหนัก
เอกสารอ้างอิง : พิศณุประสาทเวช, พระยา. แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ เล่ม 1. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ไทย สพานยศเส; ร.ศ. 128. หน้า 476.
ตำรับยาที่ 10ยาแก้สัณฑฆาต กล่อนแห้ง(อยู่ระหว่างการผลิต)
ที่มาของตำรับยา: แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ เล่ม 2 พระยาพิศณุประสาทเวช ร.ศ. 126
“จะว่าด้วยโรคสำหรับบุรุษหรือสัตรีก็เหมือนกัน แต่จะว่าด้วยบุรุษนั้นก่อน ถ้าผู้ใดเปนโทษสัณฑฆาฏแลกล่อนแห้ง มักให้ผูกพรรดึกแลลมเสียดแทง ให้เปนลูกเปนก้อนเปนดานในท้องให้เมื่อยขบทั่วสารพางค์ มักให้เจ็บบั้นเอว ให้มือเท้าตายเปนเหน็บชา มักขัดหัวเหน่าน่าตะโพก ตึงสองราวข้างไปจนตลอดทวารหนัก ปัสสาวะเปนโลหิตให้ปวดสีสะวิงเวียนหน้าตา ปากเบี้ยวตาแหกเสียงแห้งเจราไม่ไคร่ได้ยิน จักษุมืดหูหนัก แลจุกเสียดท้องขึ้นแน่นน่าอก เสพย์อาหารไม่มีรศ โรคทั้งนี้เปนเพื่อวาตะ, เสมหะ, โลหิต, กำเริบ เมื่อจะเปนนั้นให้เหม็นเนื้อตัวแลอาหารถอย บางทีให้จับสบัดร้อนสท้านหนาว มักอยากของเปรี้ยวหวานแลเย็น เปนทั้งนี้เพราะโลหิตแห้งติดกระดูกสันหลัง บุรุษแลสัตรีเปนเหมือนกันจะแก้ท่านให้แต่งยานี้
ยาแก้โรคสำหรับบุรุษขนานนี้ เอาเถาสะค้าน 1 ผักแพวแดง 1 หัวดองดึง 1 ว่านน้ำ 1 มหาหิงคุ์ 1 เนื้อในฝักราชพฤษ 1 โกฐสอ 1 โกฐพุงปลา 1 โกฐจุลาลำภา 1 กันชา 1 หัวอุตพิด 1 ชะเอมเทศ 1 ดีปลี 1 แก่นแสมทะเล 1 ยาทั้งนี้เอาเสมอภาค พริกไทยกึ่งยา แต่ว่าผ่อนตามกำลัง ทำผงแล้วเอาน้ำใบกะเม็ง 1 น้ำผลประคำดีควาย 1 เอาเท่ากันเคล้ายาให้ได้ 7 ครั้ง ผึ่งให้แห้งแล้วบดกับน้ำผึ้งรับประทาน หนัก 1 สลึง แก้โรคดังกล่าวมาแล้วแต่หลัง”
สูตรตำรับยาประกอบด้วย ตัวยา 15 ชนิด รวมน้ำหนัก 21 ส่วน ดังนี้
|
ลำดับ |
ตัวยา |
น้ำหนักยา |
|
1 |
สะค้าน |
1 ส่วน |
|
2 |
ผักแพวแดง |
1 ส่วน |
|
3 |
ดองดึง |
1 ส่วน |
|
4 |
ว่านน้ำ |
1 ส่วน |
|
5 |
มหาหิงคุ์ |
1 ส่วน |
|
6 |
เนื้อในฝักราชพฤกษ์ |
1 ส่วน |
|
7 |
โกฐสอ |
1 ส่วน |
|
8 |
โกฐพุงปลา |
1 ส่วน |
|
9 |
โกฐจุฬาลัมพา |
1 ส่วน |
|
10 |
กัญชา |
1 ส่วน |
|
11 |
อุตพิด |
1 ส่วน |
|
12 |
ชะเอมเทศ |
1 ส่วน |
|
13 |
ดีปลี |
1 ส่วน |
|
14 |
แก่นแสมทะเล |
1 ส่วน |
|
15 |
พริกไทย |
7 ส่วน |
|
|
ส่วนประกอบอื่นในตำรับ |
|
|
|
ใบกะเม็ง |
|
|
|
ผลประคำดีควาย |
|
ข้อบ่งใช้: แก้อาการท้องผูก อุจจาระเป็นก้อนแข็งที่ทำให้ปวดเมื่อยทั่วร่างกาย มือชาเท้าชา ปวดศีรษะ หน้ามืดวิงเวียน จุกเสียดท้อง แน่นหน้าอก
รูปแบบยา : ยาผง ยาแคปซูล
ขนาดและวิธีใช้: รับประทานครั้งละ 2 กรัม วันละ 2 ครั้ง เช้าและเย็น ก่อนอาหาร
น้ำกระสายยาที่ใช้ : น้ำผึ้งรวงถ้าหาน้ำกระสายยาไม่ได้ ให้ใช้น้ำสุกแทน
ข้อห้ามใช้ : ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์ หญิงให้นมบุตร ผู้ที่มีไข้ และผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี
ข้อควรระวัง
- ควรระวังการรับประทานร่วมกับยาในกลุ่มสารกันเลือดเป็นลิ่ม (anticoagulant) และยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด (antiplatelets)
- ควรระวังการใช้ร่วมกับยา phenytoin, propranolol, theophylline และ rifampicin เนื่องจากตำรับนี้มีพริกไทยในปริมาณสูง
- ควรระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยสูงอายุ
ข้อมูลเพิ่มเติม : ต้องฆ่าฤทธิ์ดองดึงก่อนนำไปปรุงยา
เอกสารอ้างอิง : พิศณุประสาทเวช, พระยา. แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ เล่ม 2. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ศุภการจำรูญ ถนนอัษฏางค์; ร.ศ. 126. หน้า 163.
ตำรับยาที่ 11ยาอัมฤตย์โอสถ
ที่มาของตำรับยา : แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ เล่ม 2 พระยาพิศณุประสาทเวช ร.ศ. 126
“ขนานหนึ่งชื่ออัมฤตย์โอสถ แก้ลมไกษยทั้งปวงเอา สหัสคุณ 1 แก่นแสมทเล 1 รากส้มกุ้ง 1 ลูกมะตูม 1 ลูกมะแหน 1 ลูกพิลังกาสา 1 สมอเทศ 1 สมอไทย 1 โกฏเขมา 1 เทียนดำ 1 เทียนขาว 1 ลูกจันทน์ 1 ดอกจันทน์ 1 กระวาน 1 กานพลู 1 ดีปลี 1 ยาทั้งนี้เอาเสมอภาค เอาเปลือกหอยโข่ง 1 เปลือกหอยขม 1 เปลือกหอยแครง 1 เบี้ยผู้เผา 1 เอาสิ่งละ 3 ส่วน เอากันชา 10 ส่วน เอาพริกไทย 2 เท่ายาทั้งหลาย ตำผงกระสายยักย้ายใช้ให้ชอบโรคทั้งหลายเถิด”
สูตรตำรับยาประกอบด้วย ตัวยา 22 ชนิด รวมน้ำหนัก 76 ส่วน ดังนี้
|
ลำดับ |
ตัวยา |
น้ำหนักยา |
|
1 |
สหัสคุณ |
1 ส่วน |
|
2 |
แก่นแสมทะเล |
1 ส่วน |
|
3 |
รากส้มกุ้ง |
1 ส่วน |
|
4 |
ลูกมะตูม |
1 ส่วน |
|
5 |
ลูกมะแหน (สมอพิเภก) |
1 ส่วน |
|
6 |
ลูกพิลังกาสา |
1 ส่วน |
|
7 |
สมอเทศ |
1 ส่วน |
|
8 |
สมอไทย |
1 ส่วน |
|
9 |
โกฐเขมา |
1 ส่วน |
|
10 |
เทียนดำ |
1 ส่วน |
|
11 |
เทียนขาว |
1 ส่วน |
|
12 |
ลูกจันทน์ |
1 ส่วน |
|
13 |
ดอกจันทน์ |
1 ส่วน |
|
14 |
กระวาน |
1 ส่วน |
|
15 |
กานพลู |
1 ส่วน |
|
16 |
ดีปลี |
1 ส่วน |
|
17 |
เปลือกหอยโข่ง |
3 ส่วน |
|
18 |
เปลือกหอยขม |
3 ส่วน |
|
19 |
เปลือกหอยแครง |
3 ส่วน |
|
20 |
เบี้ยผู้เผา |
3 ส่วน |
|
21 |
กัญชา |
10 ส่วน |
|
22 |
พริกไทย |
38 ส่วน |
ข้อบ่งใช้ : แก้ผอมแห้งแรงน้อย มึนตึง มือเท้าอ่อนแรง
รูปแบบยา : ยาผง ยาแคปซูล
ขนาดและวิธีใช้ : รับประทานครั้งละ 2 กรัม วันละ 2 ครั้ง เช้าและเย็น ก่อนอาหาร
น้ำกระสายยาที่ใช้ : น้ำสุก
ข้อห้ามใช้ : ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์ หญิงให้นมบุตร ผู้ที่มีไข้ และผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี
ข้อควรระวัง
- ควรระวังการรับประทานร่วมกับยาในกลุ่มสารกันเลือดเป็นลิ่ม (anticoagulant) และยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด (antiplatelets)
- ควรระวังการใช้ร่วมกับยา phenytoin, propranolol, theophylline และ rifampicin เนื่องจากตำรับนี้มีพริกไทยในปริมาณสูง
- ควรระวังการใช้ในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคแผลเปื่อยเพปติก และโรคกรดไหลย้อน เนื่องจากเป็นตำรับยารสร้อน
- ควรระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยสูงอายุ
ข้อมูลเพิ่มเติม : ลมกษัย เป็นลมที่ทำให้ผอมแห้งแรงน้อย ทำให้มึนตึง มือเท้าอ่อนแรง เป็นต้น
เอกสารอ้างอิง
- พิศณุประสาทเวช, พระยา. แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ เล่ม 2. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ศุภการจำรูญ ถนนอัษฏางค์; ร.ศ. 126. หน้า 372.
- กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกกระทรวงสาธารณสุข. พจนานุกรมศัพท์แพทย์และเภสัชกรรมแผนไทย ฉบับบัณฑิตยสภา พ.ศ. 2559. พิมพ์ครั้งที่ 4. โรงพิมพ์สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. กรุงเทพฯ. 2559. หน้า 464.
- นิทเทส (ถมรัตน์) พุ่มชูศรี. อายุรเวทศึกษา (ขุนนิทเทสสุขกิจ) เล่ม 2. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์พร้อมจักรการพิมพ์; 2516. หน้า 201.
หมายเหตุ: ตอนต่อไปเป็นตอนสุดท้าย (ตอนที่ 12-16)