'ศุภมาส'มอบวว.ขับเคลื่อนโมเดลโครงการ แก้จน3จ.ชายแดนใต้ด้วยUp Skill

วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2567 - 14:21 น.

---

ยะลา-กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.)  โดย สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย  (วว.)  ร่วมกับมหาวิทยาลัย หน่วยงานเครือข่ายในพื้นที่ดำเนินงานขับเคลื่อนการพัฒนาและออกแบบโมเดลโครงการแก้จน  3  จังหวัดชายแดนภาคใต้“ปัตตานี-ยะลา-นราธิวาส” ด้วยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม (วทน.)  ภายใต้ “โครงการการประเมินและพัฒนาศักยภาพผลผลิตด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่เหมาะสมในพื้นที่นำร่องจังหวัดยากจน”ตามนโยบายรัฐบาลและนโยบาย นางสาวศุภมาส  อิศรภักดี  รัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. “วิจัย-นวัตกรรมดี ตอบโจทย์ ตรงความต้องการ”ได้รับการสนับสนุนทุนวิจัยจากหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.)

โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อต่อยอดการพัฒนาแบบมีส่วนร่วมกับมหาวิทยาลัยเครือข่ายในพื้นที่ด้านการถ่ายทอดความรู้สู่ trainer นักวิจัยของมหาวิทยาลัยในพื้นที่และกลุ่มเป้าหมายพัฒนาเทคโนโลยีที่เหมาะสม (Appropriate technology)กับบริบทในพื้นที่  รวมทั้งยกระดับมาตรฐานคุณภาพผลิตภัณฑ์สถานที่ผลิตเพื่อให้เข้าสู่มาตรฐานระดับสากลพร้อมเข้าสู่ตลาดอย่างยั่งยืน

เป้าหมายการดำเนินงานเพื่อให้เกิดอาชีพสร้างรายได้ให้กับกลุ่มคนจนเป้าหมายให้สามารถผลิตผลิตภัณฑ์ด้วยเทคโนโลยีและขยายไปสู่การผลิตเชิงพาณิชย์อย่างยั่งยืน

ดร.ชุติมา   เอี่ยมโชติชวลิต   ผู้ว่าการ วว. กล่าวว่าการดำเนินโครงการของ วว. และพันธมิตรในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ประกอบด้วย 2  แนวทางหลักในการนำองค์ความรู้ วทน. เข้าไปขับเคลื่อน คือ  1) Ready technology  เทคโนโลยีพร้อมใช้ ที่ได้ผ่านการวิจัย พัฒนา ทดสอบและใช้งานเห็นผลสำเร็จจริง มีระดับเทคโนโลยีที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ และ 2) Appropriate technologyเป็นเทคโนโลยีที่เหมาะสม แก้ปัญหา - ตอบโจทย์สามารถนำไปปรับใช้และถ่ายทอดองค์ความรู้/เทคโนโลยีกับพื้นที่หรือครัวเรือนยากจน เพื่อการพัฒนาอาชีพโดยประสบผลสำเร็จในการดำเนินงานเป็นรูปแบบโมเดลแก้จนคือ “สร้างธุรกิจใหม่ -Up Skill  -  รายได้เพิ่มขึ้น”ดังนี้

จังหวัดปัตตานีวว. ร่วมกับมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานีดำเนินการในพื้นที่ อ. ยะหริ่ง  ได้แก่1) การเลี้ยงแพะแบบครบวงจร โดยพัฒนา “ระบบหนุนเสริมงาน” ให้ครัวเรือนมีพื้นที่เลี้ยงแพะและมีอาหารเลี้ยงแพะที่มีคุณภาพ ด้วยการจัดหาพ่อพันธุ์แพะเนื้อสายพันธุ์แองโกลนูเบียนและสายพันธุ์บอร์ พัฒนาแปลงปลูกพืชอาหารสัตว์ ณ ฟาร์มตัวอย่างบ้านปิยามุมังขนาดพื้นที่ 4 ไร่ และแหล่งท่องเที่ยวใหม่ ต.แหลมโพธิ์ จำนวน 20 ไร่ ในการปลูกหญ้ากินนีมันสำปะหลัง สำหรับเป็นอาหารสัตว์ พร้อมถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตและใช้อาหารหมักคุณภาพสูงสำหรับแพะเนื้อพัฒนาการผลิตปุ๋ยอินทรีย์แบบเม็ดจากมูลแพะเคลือบด้วยจุลินทรีย์ประจำถิ่นจากแหล่งดินสมบูรณ์ พัฒนาคอกเลี้ยงแพะที่ถูกสุขลักษณะทำให้เกษตรกรมีองค์ความรู้ มีทักษะและเทคโนโลยีในการประกอบอาชีพกว่า 20 ครัวเรือน  มีรายได้เพิ่มขึ้นจากการจำหน่ายลูกแพะ แพะเนื้อ ต้นพันธุ์อาหารสัตว์ หญ้าสด อาหารหมักและปุ๋ยอินทรีย์แบบเม็ดจากมูลแพะ

2) พัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องแกงสมุนไพรแกงกูตุ๊ดำเนินการเพิ่มมูลค่าพัฒนาอาหารทางวัฒนธรรมท้องถิ่น ซึ่งเป็นอาหารหลักของพื้นที่และชาวมุสลิม เน้นการใช้ภูมิปัญญาสมุนไพรและเครื่องเทศที่เป็นอัตลักษณ์ของพื้นที่ในกระบวนการสร้างรายได้และสร้างธุรกิจใหม่จากการแปรรูปผักสมุนไพรเป็นผลิตภัณฑ์เครื่องแกงเพื่อสุขภาพ  โดยการวิเคราะห์คุณภาพและปริมาณสารต้านอนุมูลอิสระ การแปรรูประดับกึ่งอุตสาหกรรม การออกแบบพัฒนาบรรจุภัณฑ์ และมาตรฐานความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์อาหารตามมาตรฐานอย.สร้างทักษะนักธุรกิจระดับท้องถิ่นเพื่อยกระดับคุณภาพชุมชนได้กว่า 15 ครัวเรือน ในกลุ่มวิสาหกิจชุมชนต็อยญิตาลีอายร์ต. ตาลีอายร์  โดยผลิตภัณฑ์เครื่องแกงที่พัฒนาสำเร็จ  ถูกหลักโภชนาการ  มีรสชาติเผ็ดร้อนถูกต้องตามหลักศาสนา สามารถพกพาสะดวก เหมาะกับการเดินทางไกล เช่น เดินทางไปประกอบพิธีทางศาสนา พิธีฮัจญ์ เป็นต้น อีกทั้งสามารถนำไปปรุงผสมกับเนื้อสัตว์ต่างๆ โดยเฉพาะเนื้อวัวหรือเนื้อแพะ ทำให้อาหารไม่มีกลิ่นสาบ

จังหวัดยะลาดำเนินงาน  4 กิจกรรม ดังนี้  ร่วมมือกับมหาวิทยาลัยราชภัฏยะลาจำนวน2  กิจกรรมได้แก่1) การพัฒนาปัจจัยการผลิตปุ๋ยอินทรีย์เคมีเพื่อการปลูกข้าวโพดหวานณต.ตาเนาะปูเต๊ะอ.บันนังสตา โดยใช้เทคโนโลยีด้านปัจจัยการผลิต (เกษตรต้นน้ำ) เทคโนโลยีการผลิตปุ๋ยหวานสำหรับข้าวโพด เพื่อพัฒนาคุณภาพวัตถุดิบในพื้นที่ เริ่มจากการปรับปรุงดิน และพัฒนาสูตรปุ๋ยหวานเพื่อให้ผลผลิตมีคุณภาพและเพิ่มปริมาณผลผลิต โดยกลุ่มเกษตรกรได้เรียนรู้ พัฒนาทักษะ และนำไปใช้จริงในพื้นที่ พร้อมนำความรู้ไปประยุกต์ใช้กับการปลูกพืชผักสวนครัวอื่นๆ เช่น แตงกวา ถั่วฟักยาว  พริกขี้หนูสวน มะเขือ  ตะไคร้หยวกขาว ขมิ้นเกษตร สำหรับประกอบอาหารเพื่อยังชีพในครอบครัวและจำหน่ายในชุมชน

2) การพัฒนาต้นแบบผลิตภัณฑ์น้ำนมข้าวโพดเสริมคุณค่าทางโภชนาการสำหรับนักเรียน และการปรับปรุงโรงเรือนการผลิตน้ำนมข้าวโพดพาสเจอไรซ์ในพื้นที่ อบต.ตาเนาะปูเต๊ะ  กว่า 20 ครัวเรือนพัฒนาต้นแบบผลิตภัณฑ์ต่อยอดจากน้ำนมข้าวโพดของมหาวิทยาลัยพื้นที่เพื่อเสริมคุณค่าทางโภชนาการสำหรับนักเรียน โดยการวิเคราะห์ฉลากโภชนาการของผลิตภัณฑ์พัฒนาสูตรน้ำนมข้าวโพดเสริมวิตามินและแคลเซียม สำหรับต่อยอดสู่นมโรงเรียน พร้อมถ่ายทอดองค์ความรู้ สนับสนุนอุปกรณ์แยกกากข้าวโพด วัตถุเจือปนอาหาร คือวิตามินและแร่ธาตุให้มหาวิทยาลัยพื้นที่นำไปพัฒนาต่อยอดปรับปรุงโรงเรือนการผลิตน้ำนมข้าวโพดพาสเจอไรซ์ตามมาตรฐาน สำหรับใช้เป็นครัวกลางในแปรรูปน้ำนมข้าวโพด รวมทั้งออกแบบสายการผลิต ปรับปรุงสถานที่ให้เป็นไปตามมาตรฐาน และการขอมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช.)

3) ส่งเสริมการปลูกผักน้ำเบตงวว. ร่วมกับ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี ตำรวจตระเวนชายแดน และกรมส่งเสริมการเกษตร ส่งเสริมพัฒนาการปลูกเลี้ยงผักน้ำในพื้นที่ อ.เบตงจ.ยะลา โดยเพาะเลี้ยงได้แม่พันธุ์ปลอดโรคก่อนนำกลับไปสู่แปลงปลูกของเกษตรกรส่งเสริมการใช้สารชีวภัณฑ์โดยคัดแยกจากเชื้อในพื้นที่ เพื่อให้ทนต่อสภาพแวดล้อม รวมถึงการพัฒนาสารละลายธาตุอาหารทางใบ ที่เหมาะกับการเพาะเลี้ยงผักในธารน้ำไหล และวิเคราะห์สารสำคัญ คุณค่าทางโภชนาการของผักน้ำ และวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวเพื่อให้ผักน้ำมีอายุการเก็บรักษาที่นานขึ้น เกษตรกรได้นำความรู้ทางนวัตกรรมและเทคโนโลยีด้านวิทยาศาสตร์ไปปรับใช้ในกระบวนการผลิตผักเชิงพาณิชย์ ทำให้ได้ผลผลิตเพิ่มขึ้นเกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้น สามารถผลิตผักน้ำที่มีคุณภาพเป็นที่ต้องการของผู้บริโภคเพิ่มขึ้น

4) พัฒนาสายพันธุ์เบญจมาศในพื้นที่ จ. ยะลา  โดยร่วมกับมหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศอ.บต)สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.)และสำนักงานเกษตรจังหวัดยะลาทำการรวบรวมสายพันธุ์เบญจมาศมาเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อและขยายพันธุ์ต้นกล้าพันธุ์ปลอดโรคให้แก่เกษตรกรส่งเสริมการผลิตให้เป็นที่ต้องการของตลาด โดยใช้เทคโนโลยีชีวภาพการใช้รังสีแกมมาพัฒนาให้ได้สายพันธุ์ใหม่ ที่มีลักษณะดอกซ้อนออกเป็นช่อ มีสีสันสวยงาม พร้อมถ่ายทอดองค์ความรู้การผลิตและปรับปรุงพันธุ์แก่เกษตรกรผู้ผลิตเบญจมาศ รวมทั้งกระบวนการผลิตต้นพันธุ์ปลอดโรค การใช้สารชีวภัณฑ์ในการะบวนการผลิตเพื่อเพิ่มผลผลิต ควบคุมโรคในดินและทางอากาศ การใช้เทคโนโลยีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์เคมี  ช่วยประหยัดต้นทุนในการผลิตและเพิ่มรายได้ให้แก่เกษตรกรจากการปลูกตัดดอกขายได้ราคากิโลกรัมละ 170 บาท สามารถสร้างรายได้เพิ่มขึ้นมากกว่า 20 เปอร์เซ็นต์

จังหวัดนราธิวาสวว. และมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ร่วมดำเนินงาน 3  กิจกรรม ได้แก่  1) การปรับปรุงกระบวนการผลิตปลาส้มอย่างมีมาตรฐานในพื้นที่ ต.กาวะ กับกลุ่มผู้ผลิตปลาส้มกว่า  60 ครัวเรือนประกอบด้วยการพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตโดยเชื้อจุลินทรีย์ (ดี) ที่ช่วยลดระยะเวลาการหมักได้ 20 วัน จากเดิมใช้เวลา 30 วันโดยผลิตภัณฑ์ยังมีรสชาติคงเดิมรวมทั้งวิเคราะห์ทดสอบคุณค่าทางโภชนาการ การถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิต และทดสอบความพึงพอใจผลิตภัณฑ์ ทำให้กลุ่มฯ สามารถเพิ่มผลผลิตในการป้อนสินค้าเข้าสู่ตลาดและวางแผนการผลิตได้  2)การพัฒนาโรงเรือนเพื่อให้ได้มาตรฐานการผลิตอาหาร โดยการปรับปรุงอาคารสถานที่ผลิตปลาส้มตามที่สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดระบุ และถ่ายทอดองค์ความรู้เรื่องการจัดทำระบบมาตรฐานโรงเรือนการผลิต (GMP) การแปรรูปอาหาร และการยืดอายุการเก็บผลิตภัณฑ์อาหาร  และ 3) การพัฒนากระบวนการทดสอบฤทธิ์ที่ดีต่อสุขภาพของน้ำผึ้งชันโรง วว. มีส่วนร่วมในกระบวนการจัดทำ Standard Operating Procedure (SOP) สำหรับใช้เป็นแนวทางและคู่มือสำหรับอาจารย์ กลุ่มวิสาหกิจชุมชน หรือชาวบ้านในการสร้างอาชีพจากการเลี้ยงผึ้งชันโรงและศึกษาคุณสมบัติน้ำผึ้งชันโรงในพื้นที่ อ.สุไหงปาดี สำหรับเป็นข้อมูลในการยกระดับผลิตภัณฑ์และเป็นจุดขายในการสร้างมูลค่าผลิตภัณฑ์ พร้อมพัฒนาน้ำผึ้งชันโรงเกรดพรีเมี่ยมที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูงกว่าน้ำผึ้งทั่วไปและเป็นอัตลักษณ์ในพื้นที่  ทำให้เกิดประโยชน์ในการสร้างมูลค่าและความได้เปรียบในพื้นที่

ความสำเร็จของ วว. และพันธมิตรในการดำเนินโครงการดังกล่าว เป็นความภาคภูมิใจที่เป็นรูปธรรมอีกวาระหนึ่งในการนำองค์ความรู้ ความเชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยี นวัตกรรม เข้าไปส่งเสริมสนับสนุนภูมิปัญญาท้องถิ่นให้ยั่งยืน ก่อเกิดมูลค่าทางเศรษฐกิจ หล่อเลี้ยงพี่น้องประชาชนให้มีคุณภาพชีวิตให้ดียิ่งขึ้นและมีความยั่งยืนตลอดไปสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมและรับบริการจาก วว.ได้ที่ โทร. 0 2577 9000  โทรสาร 0 2577 9009 เว็บไซต์  www.tistr.or.th  อีเมล  tistr@tistr.or.th  หรือที่ “วว. JUMP” https://tistrservices.tistr.or.th/