ให้สังเกตสัญญาณโรคหลอดเลือดสมอง ในหนุ่ม-สาวStoke in the young

วันที่ 26 เมษายน 2567 - 19:25 น.

---

กรุงเทพฯ-ปัจจุบันเราเริ่มพบว่า ผู้ป่วยเป็น STROKE พบได้ในผู้ที่มีอายุน้อยลงในจำนวนที่มากขึ้น โดยเกิดกับผู้ที่อายุต่ำกว่า 45 ปี และจากสถิติของกระทรวงสาธารณสุขไทยระบุว่า ในแต่ละปีจะมีผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเพิ่มมากขึ้น โดยในปี 2566 ประเทศไทยพบผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองมากถึง 349,126 ราย เสียชีวิต 36,214 ราย ผู้เสียชีวิตส่วนใหญ่มีอายุน้อยกว่า 70 ปี ซึ่งปกติแล้วโรคนี้มักจะเกิดขึ้นได้กับผู้ที่มีอายุ 65 ปีขึ้นไป ทุกเพศทุกวัย แต่ในปัจจุบันพบได้มากกับผู้ที่มีอายุ 18-50 ปี ในประมาณร้อยละ 5 ของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง ซึ่งเป็นจำนวนผู้ป่วยที่มากขึ้นกว่าเมื่อก่อน เรียกว่า “โรคหลอดเลือดสมองในคนอายุน้อย” (stroke in the young) โดยมีสาเหตุการเกิดโรคหลอดเลือดในสมองมากกว่าคนอายุมาก

พญ. จิรัชญา ดีสุวรรณ อายุรแพทย์ระบบประสาทและสมอง ศูนย์สมองและระบบประสาท โรงพยาบาลพญาไท 2 เผยถึงสาเหตุของการเกิดโรคหลอดเลือดสมองในคนอายุน้อย มักมาจากผู้ที่มีโรคประจำตัวอยู่แล้วได้แก่ โรคหัวใจ เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง ผู้ที่สูบบุหรี่ ขาดการออกกำลังกาย มีภาวะเครียด และโรคอ้วน  

3 ปัจจัยสำคัญที่อาจก่อให้เกิดโรคสมองในคนอายุน้อย

1. หัวใจผิดปกติ สามารถแบ่งย่อยได้เป็น  

- โครงสร้างของหัวใจผิดปกติ ที่พบบ่อยคือ มีรูรั่วที่ผนังกั้นห้องหัวใจแต่กำเนิด (patent foramen ovale)

- หัวใจเต้นผิดจังหวะ เช่น atrial fibrillation, atrial flutter, heart block เป็นต้น

2. สาเหตุจากหลอดเลือดผิดปกติ สามารถแบ่งย่อยเป็น 

- โครงสร้างหลอดเลือดสมองผิดปกติ (vasculopathy) เช่น โรคโมยาโมยา, ภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง

- หลอดเลือดอักเสบ (vasculitis) มักเป็นผลมาจากโรคทางภูมิคุ้มกันผิดปกติ (autoimmune disease) เช่น SLE  

โรคแพ้ภูมิตัวเอง เป็นโรคที่ระบบภูมิคุ้มกันร่างกายทำงานผิดปกติ ทำให้เกิดการอักเสบและอาการผิดปกติในอวัยวะต่างๆของร่างกาย

3. สาเหตุจากการแข็งตัวของเลือดผิดปกติ (hypercoagulable state) โดยมักสัมพันธ์กับโรคทางภูมิคุ้มกันผิดปกติ

(autoimmune disease) หรือโรคมะเร็ง เป็นต้น

สังเกตุสัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมองในคนอายุน้อย (stroke in the young)

·BEFAST สัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมอง

B = Balance เดินเซ เวียนศีรษะ บ้านหมุนฉับพลัน

E = Eyes ตาพร่ามัว มองไม่เห็น เห็นภาพซ้อนฉับพลัน

F = Face Dropping ใบหน้าชาหรืออ่อนแรง ยิ้มแล้วมุมปากตก

A = Arm Weakness แขนขาอ่อนแรงข้างใดข้างหนึ่ง กำมือไม่ได้

S = Speech Difficulty ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด พูดลำบาก พูดไม่ได้ พูดไม่ออก

T =Time to call รีบโทรศัพท์แจ้งเจ้าหน้าที่และนำส่งโรงพยาบาลทันที

วิธีการป้องกันไม่ให้เกิดโรคสมองในวัยทำงาน

-  ตรวจวัดความดันเลือดอย่างสม่ำเสมอ และควบคุมให้อยู่ในระดับปกติ

- ควบคุมน้ำหนักให้อยู่เกณฑ์ปกติ ลดน้ำหนักเมื่อเริ่มสูงเกินเกณฑ์

- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ

- เลือกรับประทานอาหาร โดยลดอาหารที่มีคลอเรสเตอรอลและไขมันอิ่มตัวสูง และทานผักผลไม้ให้มากขึ้น

- ลดการดื่มแอลกอฮอล์

- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ และการใช้สารเสพติด

- ตรวจสุขภาพเป็นประจำปีทุกปี

การรักษานั้นแตกต่างไปตามสาเหตุการเกิด และความรุนแรงของโรค ดังนั้นส่วนสำคัญในการรักษาโรคหลอดเลือดสมองในคนอายุน้อย (stroke in the young) คือการหาสาเหตุโดยละเอียด อย่างรวดเร็ว และครอบคลุมโดยทีมแพทย์เฉพาะทาง ก็จะช่วยลดโอกาสที่จะพิการหรือเสียชีวิตได้ลดลงมากเท่านั้น

รักใคร ห่วงใคร อย่าลืมดูแลสมองให้กันและกัน สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม ศูนย์สมองและระบบประสาท โรงพยาบาลพญาไท 2 ชั้น 4 อาคาร A โทร.02-617-2444 ต่อ 4484, 7451 หรือ Phyathai call center 1772 (ตลอด 24 ชั่วโมง) Line : https://lin.ee/EVAZIJQ , Inbox Facebook : http://m.me/Phyathai2HospitaI