‘ระบบพยากรณ์อากาศ'AI'ฝีมือนักวิจัยจีน แสดงศักยภาพบนเวทีโลก

วันที่ 16 กรกฎาคม 2567 - 20:29 น.

---

ปักกิ่ง, 15 ก.ค. (ซินหัว) - สำหรับชาวประมงนั้นการพยากรณ์อากาศเปรียบเหมือนเข็มทิศกำหนดการดำเนินชีวิตและหาเลี้ยงชีพ ด้วยเหตุนี้ ดร. ไป๋เล่ย นักวิทยาศาสตร์รุ่นเยาว์จากห้องปฏิบัติการปัญญาประดิษฐ์เซี่ยงไฮ้ จึงใช้เวลาหลายปีในการติดตามการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลกอย่างใกล้ชิด แม้ภัยพิบัติทางธรรมชาติจะเป็นอุปสรรคที่สร้างความท้อใจให้กับเขา แต่ก็ทำให้ ไป๋มีความมุ่งมั่นตั้งใจมากขึ้นที่จะผลักดันโครงการแบบจำลองการพยากรณ์อากาศด้วยปัญญาประดิษฐ์ของตน

ภูมิภาคแปซิฟิกเหนือฝั่งตะวันตกที่ติดกับจีนเป็นพื้นที่ที่ประสบพายุไต้ฝุ่นมากกว่าหนึ่งในสามของโลก การพยากรณ์ไต้ฝุ่นที่แม่นยำจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งเพื่อการบรรเทาความสูญเสียจากภัยพิบัติ และในที่สุด แบบจำลองสภาพอากาศเฟิงอู (Fengwu weather model) ก็ถือกำเนิดขึ้นพร้อมกับการเคลื่อนตัวของพายุไต้ฝุ่นทกซูรี โดยช่วยลดอัตราความผิดพลาดลงเหลือ 38.7 กิโลเมตร ล่วงหน้า 24 ชั่วโมง ซึ่งดีกว่าอัตราก่อนหน้านี้ซึ่งอยู่ที่ 54.11 กิโลเมตร ที่พยากรณ์โดยศูนย์พยากรณ์อากาศพิสัยกลางยุโรป และ 54.98 กิโลเมตร จากศูนย์พยากรณ์สิ่งแวดล้อมแห่งชาติของสหรัฐฯ

เมื่อปี 2022 ไป๋ได้จัดตั้งทีมวิจัยแบบจำลองสภาพอากาศเฟิงอูขึ้น ก่อนจะพัฒนาแบบจำลองที่ขับเคลื่อนด้วยปัญญาประดิษฐ์นี้ จนสามารถพยากรณ์อากาศได้ด้วยความแม่นยำสูงในระดับ 10 วันล่วงหน้าภายในเวลาแค่ 30 วินาที ซึ่งถือว่ามีประสิทธิภาพที่เหนือกว่าแบบจำลองทั่วไปอย่างมีนัยสำคัญ

ปี 2024 ห้องปฏิบัติการปัญญาประดิษฐ์เซี่ยงไฮ้ ได้ร่วมมือกับสถาบันวิจัยในประเทศและต่างประเทศเพื่อเผยแพร่แบบจำลองขนาดใหญ่พยากรณ์อากาศด้วยปัญญาประดิษฐ์ความละเอียดสูงระดับโลก “เฟิงอู จีเอชอาร์” (Fengwu GHR) ซึ่งมีความสามารถในการพยากรณ์ที่แม่นยำกว่า "เฟิงอู" รุ่นแรกเป็นอย่างมาก

ไป๋กล่าวในการประชุมนักพัฒนาระดับโลกประจำปี 2024 ว่า เฟิงอู จีอาร์เอชได้ค่อยๆ พัฒนาเป็นระบบพยากรณ์อากาศและมหาสมุทรที่ประกอบด้วยแบบจำลองต่างๆ มากมาย 

เมื่อเดือนสิงหาคม 2023 ณ การประชุมประจำปีของคณะกรรมการเศรษฐกิจและสังคมแห่งสหประชาชาติประจำเอเชียและคณะกรรมการอุตุนิยมวิทยาแปซิฟิก/โลก (WMO) ทีมแบบจำลองอุตุนิยมวิทยาขนาดใหญ่เฟิงอูได้นำเสนอการใช้งานแบบจำลองดังกล่าว ดึงดูดความสนใจของสำนักงานอุตุนิยมวิทยาจากประเทศต่างๆ เช่น กัมพูชา และเวียดนาม ขณะเดียวกัน ทีมเฟิงอูได้บรรลุข้อตกลงกับสถาบันวิจัยอุตุนิยมวิทยาหลายแห่ง เพื่อร่วมกันสำรวจว่าจะสามารถใช้เฟิงอูในการพยากรณ์รายวันและการพยากรณ์พายุไต้ฝุ่นและสภาพอากาศสุดขั้วอื่นๆ ในปากีสถานและประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้อย่างไรบ้าง

(เรียบเรียงโดย Luo Hao, Xinhua Silk Road, https://www.xinhuathai.com/silkroad/450305_20240715 , https://en.imsilkroad.com/p/340960.html)