In Global

พิธีลงนามข้อตกลงศูนย์ไกล่เกลี่ยระหว่าง ประเทศจัดขึ้นที่ฮ่องกง ประเทศจีน



พิธีลงนามในอนุสัญญาจัดตั้งองค์การเพื่อการไกล่เกลี่ยระหว่างประเทศ (International Organization for Mediation – IOMed) ได้เสร็จสิ้นลงแล้วที่ฮ่องกง โดยจีนได้เข้าร่วมในพิธีครั้งนี้ด้วย ซึ่งสำนักงานใหญ่ของ IOMed จะตั้งอยู่ ณ เมืองฮ่องกง โดยอาคารที่จะถูกใช้เป็นที่ทำการขององค์กร ขณะนี้กำลังอยู่ระหว่างการปรับปรุง และคาดว่าจะพร้อมใช้งานภายในสิ้นปีนี้หรือไม่ก็ต้นปีหน้า

การไกล่เกลี่ยถือเป็นวิธีการสำคัญในการระงับข้อพิพาท โดยจีนและประเทศอื่นอีก 18 ประเทศที่มีเจตนารมณ์ร่วมกันในการยึดมั่นในวัตถุประสงค์และหลักการของกฎบัตรสหประชาชาติ รวมถึงส่งเสริมการแก้ไขข้อพิพาทระหว่างประเทศอย่างสันติ และความร่วมมือแบบได้ประโยชน์ร่วมกัน (win-win cooperation) ได้ร่วมกันริเริ่มจัดตั้ง IOMed ขึ้น

ในปี 2022 ได้มีการลงนามในแถลงการณ์ร่วมและประกาศการเตรียมการจัดตั้ง IOMed อย่างเป็นทางการ นับเป็นจุดเริ่มต้นของกระบวนการเตรียมความพร้อมอย่างเป็นทางการ โดยในเดือนกุมภาพันธ์ 2023 ภายใต้ขอบเขตของแถลงการณ์ร่วมดังกล่าว สำนักงานเตรียมการชั่วคราวของ IOMed ก็ได้ถูกจัดตั้งขึ้นในฮ่องกง

ต่อมาในเดือนตุลาคม 2024 หลังจากการเจรจาทั้งหมด 5 รอบ ก็ได้มีการตกลงกันสำเร็จในอนุสัญญาว่าด้วยการจัดตั้ง IOMed ซึ่งกำหนดกฎเกณฑ์พื้นฐานเกี่ยวกับโครงสร้างองค์กร ขอบเขตคดี กระบวนการไกล่เกลี่ย รวมถึงสิทธิและหน้าที่ของรัฐภาคี

ในฐานะองค์กรระหว่างรัฐบาลด้านกฎหมายแห่งแรกของโลกที่มุ่งเน้นการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทระหว่างประเทศ IOMed จะทำหน้าที่ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทระหว่างรัฐ ระหว่างรัฐกับนักลงทุนต่างชาติ และข้อพิพาทเชิงพาณิชย์ระหว่างประเทศ ทั้งหมดนี้เป็นไปโดยสมัครใจ เพื่อเปิดทางเลือกใหม่ให้แก่คู่พิพาทในกระบวนการระงับข้อพิพาท

ฮ่องกงเองมีจุดแข็งที่โดดเด่นในการส่งเสริมบริการด้านการไกล่เกลี่ย ปัจจุบันเมืองนี้กำลังวางตัวเป็นศูนย์กลางการให้บริการด้านกฎหมายและการระงับข้อพิพาทระหว่างประเทศในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก และให้ความสำคัญอย่างยิ่งกับการเตรียมความพร้อมสำหรับการจัดตั้ง IOMed โดยได้ให้คำมั่นในการสนับสนุน เช่น จัดหาสำนักงานใหญ่ให้กับองค์กร รวมถึงสนับสนุนด้านงบประมาณอย่างต่อเนื่อง

 IOMed จะเป็น “สินค้าสาธารณะ” (public good) ในแวดวงนิติธรรมที่ประเทศกำลังพัฒนา (Global South) มีบทบาทในการร่วมผลักดันและมอบให้แก่ประชาคมโลก อีกทั้งยังเป็นกลไกที่ช่วยเติมเต็มระบบระงับข้อพิพาทระหว่างประเทศที่มีอยู่ในปัจจุบันอีกด้วย